Truyện đời vớ vẩn
của V.
…1973…1978-1979-1980…
cả nước đói rét.
V. mới ra trường,
lương 53đồng 5 hào 9 xu. Trăm thứ bà dằn phải trang trải, tháng nào cũng nợ bà
bán khoai trước cổng cơ quan, nợ tháng trước đè sang tháng sau. Hăng say trong các phong trào của cơ quan, đặc
biệt là tìm tòi các cải tiến kĩ thuật, nó được khen nhiều nhưng cái giấy khen
chẳng giúp được gì. Nó vẫn đói. Bọn dựa hơi Bố Mẹ tuy đít quần khá hơn, thế mà mặt
cũng xanh sao lắm.
V. chui rúc trong một gian 18m2 trên tầng 5 nhà
E6-Kim Liên, ở với ba người cùng làm. Tuy nó bé nhưng cũng hay ra phết, bạn bè
hay mượn chìa khóa lắm. Nhiều bố lịch sự khi về cho mình vài điếu thuốc vờ bỏ
quên.
Không chấp nhận đói rét. Nó làm mọi thứ việc để mưu
sinh. Hết giờ làm việc ở cơ quan là nó lao ra đường phóng như bay, lúc đi Hưng yên chỉnh máy dập đĩa xe đạp,
lúc vào Láng chỉnh Cóc dập xích xe, làm rây máy xay bột, toàn làm chui làm lủi
cho mấy người làm hàng khi ấy gọi là “lậu”.
Khi không có việc thì nó lượn đến các chuy ô hút thuốc ké. Chuy ô là
tên gọi mấy đầu mối buôn bán, chạy hàng cấm. Như Chuy ô Cô Mến ở Phùng Hưng
thì: Vàng lá, vàng nhẫn, Kim cương, tiền Dolla Mỹ , Yên Nhật, Quần bò Jean, Kingdom,
Giấy ảnh. Chuy ô Tiến ở Yết Kiêu (cạnh nhà Cụ Văn Cao) thì chuyên Mác, Curon. Ông
Hồng Điếc ở phố Huế ( hình như là Tập thể Văn công ) thì Đồng hồ SK, DK, Giấy ảnh,
Đường hóa học 5 cây dừa. Ông Tâm ở Trần Quốc Toản thì chuyên Kim cương, vàng lá
Kim chung, Kim Thành.
Ai cần thì có ngay, nhất là mấy anh, chị sắp sửa được
đi nước ngoài. Không kể đi thăm quan hay tu nghiệp…đi đâu thì cũng phải vay mượn
vài chỉ vàng bán đi kiếm vốn mua USD, Yen, Mac, Đồng hồ SK, DK, Áo lính Mỹ…sang
đó bán kiếm lời rồi mua hàng gửi về. Mà
hàng gửi về là lời to.
Theo đóm ăn tàn, nhiều hôm cũng hay ra phết. Khối
chú lơ ngơ vàng không biết bán ở đâu, cứ đeo ở tay mang ra chợ Giời sao được, có
mà CA, Thị trường gô cổ ngay. Không biết
truyền tai nhau thế nào mà các bác ở Bộ Vật tư, Bộ Điện than cứ đi đâu là nhờ V.
…cho nó chắc!
Mua cũng nhờ nó, bán cũng nó mà nhờ. Hàng đi, hàng về
trôi chảy lắm. Vậy nên lâu lâu V. lại trúng quả.
Một buổi tối thứ bảy đầu năm 1980 nó trúng quả “ Soi
kim cương ”.
Nó phởn phơ, tưởng tượng tí nữa ra Nhật Tân sẽ cho mấy
thằng bạn Cơ Điện một chầu thịt chó tưng bừng.
Từ nhà ông Tô H. nhạc sĩ ở con hẻm sâu đường
H.H.Thám nó hí hởn tót ngay đến số 1B Đường
H.H.Thám tìm thằng H.B.M, không gặp, nó vòng
xe, đạp về Quán sứ kiếm thằng H.M.H. lại không gặp, ngoắt xe về Quang
Trung, quẹo vào Hạ Hồi xuyên qua Liên trì kiếm thằng H.T. cũng không gặp nốt.
Đang cơn hưng phấn mà bọn kia trốn đi đâu hết ( sau
này biết tụi này đi trồng cây si nhà ami ), bực mình tiện đây, nó tút thẳng vào
cổng nhà cái S. ở phố N. G. Thiều, bấm
chuông tính rủ nhóc tì này đi ăn Bánh Trôi nước vậy. ( không nhớ ra nhà số mấy
, tháng trước thằng H.Thột chỉ đây là nhà cái S.).
Thực ra nó chỉ kiếm được tí ti, vì xem cho mấy người buôn bán hạt xoàn: giác Cúc hay giác Bí, có bị
cưa tâm hay không, nước trong cỡ nào, có ngậm than , có xước hay không ?
Ai
mua được thì cho một tí , trẻ thì hôn cho một phát , già thì cho 5-10 đồng
thôi.
Chui vào nhà, chễm chệ ngồi salon, hỏi thăm sức khỏe
hai phụ huynh, ông già cái S. trông rất phúc hậu nhìn nó lườm lườm đi lên gác. Bà
già S. nhìn nó cười cười nhưng cảnh giác lắm.
Nó giật mình nhìn lại bộ dạng: tóc dài trùm tai, mặt
xanh đít nhái, râu ria lởm chởm, áo lính Comangdo gồ ghề phanh ngực như lính sắp
đi càn, chẳng trách các phụ huynh đề phòng là phải.
S. mang chén nước ra, nhìn nó ngờ ngợ , như nhìn Jăng van Jăng , chẳng nhớ cái ông trông
quen quen này là ai, nhưng nói toàn chuyện Cơ điện thì S. cười tươi lắm. Thằng V. lại còn xà vào đống hộp Cao sao vàng mà S.
và bà già nó đang dán dán quệt quệt, tích cực làm thêm để tăng thu nhập. ( Ngày nay có Bộ Trưởng nào được như vậy
không?)
Gỉa vờ mót đái, nó lượn ra WC, nói nhỏ với cái S. có đi ăn bánh Trôi không? hôm nay anh mày trúng quả. Con bé dãy nẩy lên
như bị điện giật.
Chẳng
ai cùng chia vui có chán không, tiền thì lạo sạo trong túi không yên được.
Không chịu lùi, nó đạp ngược lên phố Yên ninh rủ hai
đứa em Dg. đi ăn chè. Khuya mới về, bị chị thằng
Dg chửi cho một trận.
Trưa mấy hôm sau đang ngồi ngáp ở quán khoai lang gần
cơ quan thì thày Vt. dạy Nga văn đến gặp chia vui. Thày được đi Liên xô ba
tháng tu nghiệp. Mừng rỡ, nó tháo cái đồng hồ Seiko cũ đưa thày. Thày chối đây
đẩy, không nhận. Nó cứ dúi vào túi áo, cài
cúc lại. Thày ứa nước mắt ôm nó.
Cũng chiều hôm đó họp phòng, cãi nhau như mổ bò. Ông
H. Bí thư đảng ủy cơ quan kiêm Phó phòng đang học tại chức, lôi thằng V. ra cạo
một mẻ tơi bời vì đầu tóc, tác phong, ăn mặc, làm thêm chỗ nọ chỗ kia. Ông nói
đây là lần thứ ba rồi, phê bình cậu này không có chuyển biến. Ông lớn tiếng rằng
cả nước khó khăn thì phải chịu chứ không được làm thêm làm bớt gì, như vậy là
vi phạm đạo đức, sai đường lối, tiếp tay cho tiểu thương phe phẩy. Kĩ sư có một thân một mình mà không
lo liệu được, còn cứ xoay sở cái gì?
Chị C. cùng phòng nóng tiết nói, anh H. hàng tháng đều
phải về quê mang gạo mang mắm của vợ lên, anh biến sân vườn cơ quan thành vườn
rau, tưới phân bắc phân chuồng thối um ngạt thở, anh em cắn răng chịu cho rau của
anh. Chúng nó thanh niên cơm ăn không đủ, bữa trưa toàn thấy tụ tập quanh bà
bán khoai. Anh là Bí thư chả giúp gì được anh em khó khăn mà cứ nói đạo đức, đạo
đức vớ vẩn!
Anh B.Trưởng phòng thì bảo, về chuyên môn và giờ giấc
cậu ta tốt, hăng hái tham gia các phong trào của thanh niên cơ quan còn chuyện
ngoài giờ phòng không quan tâm. Chi bộ sao lại cứ áp cái tóc của mình vào anh
em thanh niên?
Bác Viện trưởng ngồi dự cứ mỉm cười. Tan họp bác vỗ
vai, cho V. điếu thuốc lá bảo hút đi. Nó nhìn bác Viện trưởng hơi lâu như đọc
cái gì, rồi rít hơi thuốc thật dài ngửa cổ phà khói tròn tròn nghi ngút lên
trên đầu.
Khó sống quá, nó rời Hà nội , tìm cách đổi đời. Buồn
nó đi.
***
Hai
mươi năm sau, giữa Sài gòn nó gặp lại thày Vt, hai thày trò ôm ghì lấy nhau cười
rạng rỡ.
Chuyện
Cơ điện lăn lộn với đời-2013.
Không chấp nhận số phận nên giàu, sống an phận bất tài như mình nghèo là phải.
Trả lờiXóaVN học TQ chưa hết vì còn được khuyến khích tăng gia, ở TQ vào thời gian tự do trồng rau trên đất XHCN cũng bị phê phán.
Nhưng bây giờ cảnh sát miễn chê. Con bạn mình sang con gái du học ở đó đi chơi về khuya bị cảnh sát yêu cầu dừng xe…chỉ để hỏi: “Có cần giúp không?”
Đời cua cua náy , đời cáy cáy đào .Giầu nghèo hình như do số phận .Ở HP , gia đình danh gia vọng tộc như ông cựu GĐ công an tpHP Dương Khắc Thụ , thiếu gì tiền ,ấy vậy cả 3 người con đều chui vào nhà lao để chữa bệnh . Cứ như bạn Thọ là sướng , ông trời đã phú cho bạn sức khỏe , bạn cười vô tư , bạn cười vang cả cửa Lò
XóaĐọc bài này dăm ba lần thấy mấy điều trăn trở bấy lâu.
Trả lờiXóa- Khổ mà không chịu trói.Không cam chịu vùng vẫy vươn lên.
-Gian khó vẫn chia sẻ với bạn với thày khi chỉ có được một tí tiền công.
-Ai cũng thấy mình ở đây, cái lúc khốn khó phải xoay sở nuôi vợ nuôi con.
-Chất sống Cơ điện đúng là cuồn cuộn.
- Đoạn cuối: "Bác Viện trưởng ngồi dự cứ mỉm cười. Tan họp bác vỗ vai, cho V. điếu thuốc lá bảo hút đi. Nó nhìn bác Viện trưởng hơi lâu như đọc cái gì, rồi rít hơi thuốc thật dài ngửa cổ phà khói tròn tròn nghi ngút lên trên đầu." làm cho tôi suy nghĩ nhiều. Cám ơn tác giả V.
Đọc bên Blog K6 thấy bài này anh Luân K5 bảo là Tuân vịt. Mẹ mày Tuân Vịt ơi! Thằng này có một kho CĐ hay sao vậy? Mày viết về chúng tao à.
Trả lờiXóaĐã cố quên thăng trầm để yên vui mà mày cứ khơi khơi nói ra. Nhờ anh em K10 mai có gặp cấu cho nó một cái thâm tím vào.
Không chấp nhận đói rét. Nó làm mọi thứ để mưu sinh.
Trả lờiXóaAi mua được thì cho một tí , trẻ thì hôn cho một phát , già thì cho 5-10 đồng thôi.
Thế mà còn bỏ đi anh V ơi.
Chị S.ơi có phải chị là Sơn ở K10?
Bác Viện trưởng ngồi dự cứ mỉm cười. Tan họp bác vỗ vai, cho V. điếu thuốc lá bảo hút đi. Nó nhìn bác Viện trưởng hơi lâu như đọc cái gì, rồi rít hơi thuốc thật dài ngửa cổ phà khói tròn tròn nghi ngút lên trên đầu.
Trả lờiXóa...Buồn nó đi. Đoạn này làm người đọc chiêm nghiệm ra rồi muốn chửi một câu
Ô. Viện trưởng có vẻ hiểu đời. Nhưng đời.. là vậy đấy! Giừa biết mà có dám nói ra, rồi nữa là có làm được gì ko cách xa nhau lắm! Thằng bạn mình nó thấy chẳng hy vọng gì ở đó nữa nên nó đã quyết bùng vào "bơi" ở bến Nhà Rồng cho nó rộng hơn...Nó đã sống thật với cái phong cách sở trường thích ngẩng mặt "bơi lội tự do" giữa đời của tên "Đại Vịt Vàng"- Văn Tuân. Cứ xem hắn sống và viết thì gọi là Tuân Văn cũng "chẳng oan" !
Trả lờiXóaThật tiếc cho mình không gặp bác này khi ở HN.
Trả lờiXóaLúc đó mà mượn được cái chìa khóa thì ..Ói thôi rồi Sướng
Nay thì đâu cần.
Bác vẫy vùng tả xung hữu đột.
Qúa khâm phục.
Bác đọc được cái gì trong mắt ông Viện Trưởng vậy mà phà khói... ĐI!
K21 ơi! mình " phà khói tròn tròn nghi ngút trên đầu lên trên đầu "cơ mà.
XóaCái tròn tròn ấy trả lời bạn nhé.
Chuyện này mình đã kể cho Tuân nghe hôm rồi gặp nhau tại Ecoparrk rồi, nhưng thấy có người nghi ngờ cái nọ, cái chai (bắt trước bác Trác Dũng đấy) nên mình lại kể ra đây.
Trả lờiXóaVào khoảng năm 1988, mình còn làm tại một nhà máy cơ khí ở Nam Định. Vào thời gian này, nền cơ khí Việt Nam suy thoái cũng như cái nền kinh tế chung vậy, cùng với nó là trào lưu đổi mới tư duy. Cũng như nhiều người khác, có chuyên môn, có ý chí, có nhãn quan thời đại, mình bắt đầu kiếm tiền bằng cách chân trong, chân ngoài và bằng chính cái chuyên môn "chế tạo máy" được học ở Đại học Cơ Điện. Vì thế để hành nghề, cùng với kiến thức phải có dụng cụ và thiết bị cơ khí. Chuyện rắc rối là từ chỗ này.
Một hôm, ông trưởng phòng kỹ thuật của mình kêu toáng lên là mất cái thước cặp nhật (ấy là mình nghe kể lại vì lúc đó mình vắng mặt), rồi ông lên báo ông PGĐ nhà máy. sau đó hai ông hỏi đến ông Quang đâu, Ông Quang vừa bỏ phòng ra ngoài được một lúc. Rồi hai ông quyết định cho bẻ khóa tủ của ông Quang để kiểm tra, chắc các ông nghĩ ông Quang lấy cắp cái thước cặp và nhân tiện kiểm tra xem còn có gì trong đó nữa, vì các ông cho rằng, ông Quang chân ngoài dài hơn chân trong. Thật trớ trêu, tủ ông Quang không có gì phi pháp, và trớ trêu hơn là ngay sau đó, Ông Sơn (nhân viên khác của phòng Kỹ thuật) lững thững đi từ dưới xưởng lên, tay cầm cái thước cặp bị coi là đã mất. Biết sai hai ông đang hí húi tìm cách xóa vết việc bẻ khóa mở tủ "trộm". Thật không may cho các ông ấy, Ông Quang xuất hiện. Và mọi người biết tính ông Quang rồi, sau một hồi phân tích "phải quấy" cho ông PGĐ và ông trường phòng KT nghe. Ông Quang dõng dạc tuyên bố: Các anh xững đáng nhận mỗi người một cái tát. Tất nhiên mọi người vội vàng can ngăn. Rồi mọi chuyện cũng được dẹp yên, mình lài lững thững quay ra ngoài sân cho thoáng, vừa bước ra khỏi cửa đã thấy ông Giám Đốc nhà máy đứng đấy từ bào giờ, ông nhìn mình cười và rút từ bao thuốc thơm ông đang cầm trong tay đưa cho mình một điếu và nói hút đi Quang...
Chuyên thật 100%. Tuy nhiên cho đến giờ, mỗi dịp lễ tết, về Nam Định mình vẫn đến chơi với cả hai ông PGĐ và TPKT như những người bạn.
Một chia sẻ quý báu, một cách hành sử rất đời.
Trả lờiXóaMình rất thích anh em chia sẻ những trầy trật ở đời như vậy Quang ạ. Trên blog ta còn ít bài như thế này quá.Quang viết được thì phải viết ra, không phải kể khổ mà kể cái sự đời cho người chưa vướng tránh. Cho ai đã làm được nhiều điều tốt thì làm thêm nữa, ai còn rụt rè thì làm luôn. Mình cứ nghĩ mãi cách động viên anh em chia sẻ ra những trăn trở, để có nhiều bài học.