NHỚ THẦY LUYỆN & MỘT VÙNG QUAN HỌ - (Tiếp)

T.M.Oánh K8Mb:

                                         

Phần2: Chuyện về một vùng Quan Họ:

        Thế là đèn xanh đã bật.    

        Bọn tớ đi xem Hội ở Làng Gióng, Hội Vật ở Làng Đồng Kỵ; Vào thăm đình chùa ở Đình Bảng (to ơi là to); Tường tỏ về thú luyện chim đi thi (chim 2 cánh đấy nhé) rồi chấm thi chim thế nào, nghe cả chuyện nhử dụ chim của kẻ khác (ly kỳ lắm), tục khao xóm khao bạn khi chim được giải- và đương nhiên có nhiều kẻ hằn học đạp xe mang lồng không về nhà chờ chim hồi lồng là vặt lông ngay. Chúng tớ  lên cả Chùa Lim xem dựng cảnh chuẩn bị quay phim hội thi pháo ở làng Đồng Kỵ xưa kia. Nghe kể xưa mỗi dòng họ làng này cứ mỗi năm chọn ra một người chủ trì thuê thợ về làm pháo và rất bí mật về kích cỡ. Hội đến có nhà  phải dỡ tường xây ra mới đưa đựợc pháo đi dự thi. Vào hội có thằng bé châm ngòi xong chạy chậm quá pháo nổ hất ngã tung ra bị ngất, khi tỉnh dậy câu đầu tiên nó hỏi: “Pháo họ mình có nhất hội không?” Bọn mình xem cả quần thể bãi tập, bể bơi có cầu nhẩy của trường Đai học TDTT -TƯ gần đó mà mê tít và ước ao: giá mà Trường mình cũng có bãi tập đẹp như vậy thì sướng lắm nhỉ! Đến hội nào cũng được nghe các liền anh liền chi hát quan họ lời cổ ...thât tuyệt. Hàng xóm nhà mình trọ có 2 chị em gái hơn nhau 2 tuổi tên là Dung (Lớp 10, Oanh lớp 8) cứ chiều chiều hai chị em vừa kết mành trúc vừa hát đối những làn quan họ. Cô chị xinh hơn nhưng cô em có năng khiếu hát quan họ rất rền nẩy.. Nằm ở nhà trọ bên này  nghe mãi mà không  chán!

         Người khác thì không rõ nhưng sau này tớ thích món văn hoá Quan họ có lẽ phần nhiều là do 3 tháng ăn ngủ thăm du tắm vào không khí các lễ hội truyền thống giữa vùng quan họ này.

Liền chị trong hội Lim  - Quan họ 2014

        Từ Sơn nằm cách Bến Nứa-Hà Nội 18 km. Đây là đất học, đất làng nghề  và buôn bán đủ loại giỏi lắm. Bên Đình Bảng làm được cả thuốc lá Mo cơ mà. Dân Phù Lưu học cao, buôn tài và giầu hết xẩy. Thời xưa đàn bà quen gửi con rồi đi buôn nuôi chồng ăn học thành tài (Ngang lưng chỉ  dắt một đồng, Em vẫn nuôi chồng ăn học rỉnh rang!).Bởi vậy ngưòi ta bảo  Phù Lưu là"làng có nhiều mẹ nuôi nhất nước" chẳng sai. Có gia đình  được chọn quay cảnh nhà địa chủ Kinh trong  phim “Đến hẹn lại lên” vào những năm ấy - người ta bảo cứ cảnh thật quay đấy- chẳng phải thêm thắt gì vào đồ đạc nội thất cả. Thời ấy mà vùng này ăng ten TV đã rậm trời, mỗi xóm có một đội văn nghệ (không chỉ hát Q.Họ đâu, hát tuồng rất mạnh nữa cơ). Đội được trang bị đầy đủ dàn loa- đèn- trang phục cổ hoành tráng. Tháng 3, tháng 4 âm lịch hội hè  tưng bừng ! Hỏi mấy em lớp 10  hiện làng Phù Lưu có bao nhiêu Tiến sĩ, phó Tiến sĩ không? Chúng lẩm nhẩm một lúc rồi bảo khoảng 14-15 gì đó- mà chúng em chẳng biết hết được đâu. Cứ chiều thứ 7,  chủ nhật là đầu làng đã thấp thoáng mấy cái Von Ga, Môtkôvich của các sếp ngoài Hà Nội  đưa con cháu về  thăm quê, chiều chủ nhật lại đón đi...

        Ở cái vùng này  họ trọng cái dân trí lắm. Cổng làng Phù Lưu  vẫn còn đôi câu đối cổ  răn quan dân địa phương là:

        “Dĩ dân tâm vi bản - Đạt tri thức do văn”

(Nghĩa: Phải lấy tâm dân làm gốc- Có được  tri thức là do học văn hoá)

        Mình nge nói  Phù Lưu hiện giờ cứ 7 giờ tối loa làng vẫn còn đọc thông báo của Hội khuyến học: “Đã đến giờ học tối. Các gia đình hãy nhắc con cháu vào học bài ...!”.

        Viết đến đây mình chợt nhớ lại hồi ở trọ nhà cụ Mậu thấy trong nhà cụ có 1 tủ sách to lắm, thỉnh thoảng tròi nắng 2 cụ lại đem sách ra hong. Sách cổ có, sách, hoạ báo các con cụ mang ở Đại học Tổng hợp, ở Quân đội, ở Nga.... về cũng nhiều. Sáng nào sau khi ra chợ đầu làng bán mớ hoa thiên lý  hái từ chiều hôm trước xong về ăn quà sáng mua sẵn ở chợ rồi mỗi người một võng đeo kính lão đọc sách báo đều đặn như ta đi làm việc theo giờ hành chính vậy. Trưa ăn cơm xong cụ ông ra giếng khơi kéo mấy gàu nước lên sưởi  qua nắng chiều cho bớt lạnh để tối sau khi dùng bình tong tưới bụi cây dạ hương và hàng hoa đồng tiền cạnh ngõ đi vào thì dùng làm nước tắm...Được biết  cả 2 cụ đều con nhà dòng dõi có nếp sống  nho nhã phú quí tự xưa.

        Văn hoá sống của người  Phù Lưu như vậy là có cội nguồn mà dân bản xứ vẫn giữ và phát huy được - thật là quí hoá !......................

                                                 *

         Không ngờ rằng 3 tháng thực tập Tốt nghiệp ở Từ Sơn, ngoài phần học được trong nhà máy lại học được nhiều về phong cách sống, kỹ năng lao động thương mại làm giàu, nếp học và thú ăn chơi rất văn hoá của người Quan Họ !

        Sau 37 năm, nhân trò chuyện với bạn bè, nhớ Thầy Luyện- lại nhớ về một vùng Kinh Bắc!

                                                                                                                      Thành Nam, 22-2-2014